بی اختیاری ادرار

عدم توانایی مثانه در نگه داری ادرار، بی اختیاری ادرار نامیده می شود که اغلب با افزایش سن پدیدار خواهد شد. این وضعیت ممکن است با ترشح ادرار هنگام سرفه و عطسه، و یا دفع ادرار ناگهانی همراه باشد. در صورتی که این حالت، انجام فعالیت های روزانه شما را مختل کرد، بدون شک به  متخصص اورولوژی مراجعه کنید.۵۵۷۳۷۱۹۵

در بیشتر موارد، بی اختیاری ادرار زمانی اتفاق می افتد که عضلات یا بیش از حد ضعیف می شوند و یا فعالیت بیشتری دارند. در صورتی که عضلات این ناحیه ضعیف شوند، بی اختیاری ادرار با عطسه و یا سرفه اتفاق می افتد. این حالت اصطلاحا بی اختیاری استرسی نامیده می شود.  در صورتی که عضلات فعال شوند، فرد سریعا بایستی ادرار کند، که این حالت اصطلاحا بی اختیاری اضطراری و یا مثانه پرکار نامیده می شود. دلایل دیگری از قبیل مشکلات مربوط به پروستات و یا آسیب های عصبی نیز می توانند باعث بی اختیاری ادرار شوند.

کنترل عضلات مثانه و عضلات کف لگن و تمرینات کگل، به پیشگیری و یا کاهش علائم بی اختیاری ادرار کمک می کنند.

عمل جراحی تعبیه دریچه ادراری دو قسمتی پیشرفته اولین بار در ایران توسط دکتر مجید صفوی . سابقا از دریچه های سه قسمتی قدیمی استفاده می شد که کارایی کمتر و عوارض بیشتر داشتند

دستگاه ادراری چیست و چگونه کار می کند؟

دستگاه ادراری از آب و مایعات اضافی تشکیل شده است و سیستمی است برای تخلیه ادرار. به هنگام ادرار، تمامی اجزای این سیستم با هم کار می کنند.

کلیه ها. کلیه ها اعضای لوبیایی شکلی هستند که در دو سمت بدن، کنار ستون فقرات قرار گرفته اند. کار و فعالیت کلیه ها تحت کنترل ما نمی باشد و به صورت خودکار به کار خود ادامه می دهند.

حالب یا پیشابراه. پیشابراه، لوله ظریفی است که ادرار را از سمت کلیه ها به مثانه می فرستد.

مثانه. مثانه که در لگن ما بین استخوان لگن واقع شده است، عضوی است عضلانی، و بالونی شکل که با ورود ادرار به آن منبسط می شود. یک فرد بالغ قادر به کنترل فعالیت مثانه خود می باشد. مثانه ادرار را تا زمانی که فرد قادر به تخلیه ادرار باشد، در خود نگه می دارد. تعداد دفعات تخلیه مثانه و ادرار کردن، به میزان تولید ادرار توسط کلیه ها بستگی دارد. به محض این که مثانه پر شود، سیگنال های تخلیه ادرار به سمت مغز ارسال می شود.

مهمترین نکته در درمان بی اختیاری ادرار کشف نوع و علت بی اختیاری است

جهت درمان، ابتدا روش هایی که تهاجم کمتری دارند، برای فرد در نظر گرفته می شوند. برخی اقدامات درمانی عبارتند از:

• از فرد خواسته می شود تا کمی (به مدت ۱۰ دقیقه) ادرار خود را نگه دارد. هدف از این کار، افزایش فاصله و زمان میان هر بار ادرار کردن می باشد.
• تخلیه ادرار به طور کامل
• بهتر است فرد هر چند ساعت یک بار ادرار کند، تا این که به مرحله اضطرار برسد و توالت برود
• کنترل میزان مصرف آب و مایعات

تمرینات عضلات کف لگن

این قبیل تمرینات، به استحکام و تقویت عضلات و ماهیچه های این ناحیه و هم چنین پیشگیری از بی اختیاری ادرار کمک می کند. این تمرینات که با نام کلی تمرینات کگل شناخته می شوند، در درمان بی اختیاری استرسی و اضطرابی موثر هستند.

جهت انجام این تمرین، فرض کنید که می خواهید ادرار خود را نگه دارید:

ابتدا عضلات و ماهیچه های خود را برای چند ثانیه، تنگ و منقبض کنید و سپس رها کنید. این کار را چندین بار در روز تکرار کنید. نحوه صحیح انجام این تمرین را از پزشک خود بخواهید.

درمان دارویی

داروهایی مانند مسدود کننده های آلفا که با شل کردن عضلات و ماهیچه های گردن مثانه، باعث می شوند تا شما راحت تر ادرار کنید.

استروژن های موضعی که به صورت کرم های واژنی نیز وجود دارند، به جوانسازی بافت واژن کمک می کنند. مصرف قرص های استروژن در درمان بی اختیاری ادرار توصیه نمی شود.

دستگاه های پزشکی

پساری. پساری حلقه ای است که در داخل واژن قرار می گیرد. این دستگاه در افرادی که به دلیل افتادگی رحم و یا لگن، دچار بی اختیاری شده اند،و به هر علتی امکان درمانهای ترمیمی برای انها نیست می تواند موثر می باشد.

درمان جراحی با اسلینگ

این روش قطعی ترین روش درمان نوعی از بی اختیاری است که با سرفه و خنده یا فعالیت اتفاق می افتد

این درمان با استفاده از مشهای نواری مصنوعی برای تعبیه در زیرمجرای ادرار برای حمایت مجرا استفاده می شود در این روش، پیشابراه بسته نگه داشته می شود، تا از ادرار ناگهانی به خصوص هنگام سرفه و یا عطسه پیشگیری شود. برخی اهداف جراحی عبارتند از:

• ترمیم ماهیچه های لگن که ضعیف شده اند
• بزرگ کردن مثانه تا حجم بیشتری از ادرار را در خود جای دهد

تزریقات داخل یااطراف مجرا

از ژلهای مصنوعی و یا اخیرا از سلولهای بنیادی و چربی در بعضی بیماران خاص میتوان استفاده کرد که تکنیک خاصی از آن در ایران توسط اینجانب (دکتر مجید صفوی )ابداع و ثبت گردیده است

تزریق داخل مثانه

برای بیماران با بی اختیاری فوریتی که به درمانهای دارویی پاسخ نمی دهند استفاده می شود

تعبیه دریچه مصنوعی ادرار

در بیماران و بخصوص مردان با نقص یا اسیب کامل دریچه مجرای ادرار که بی اختیاری کامل دارند استفاده می شود جدیدترین و پیشرفته ترین نوع این دریچه ها اولین بار در ایران اخیراتوسط اینجانب (دکتر مجید صفوی) تعبیه شد سابقا از دریچه های مصنوعی مدل سه قسمتی استفاده می شد که عوارض نسبتا زیادی داشت

منبع: وبسایت دکتر صفوی. متخصص اورولوژی تهران